Η νευραλγία τριδύμου είναι μια νευρολογική νόσος, που χαρακτηρίζεται από έντονο πόνο στην περιοχή του προσώπου που νευρώνεται από τους τρεις κλάδους του τριδύμου νεύρου. Μπορεί να θεωρηθεί ως η πιο επώδυνη νευραλγία που προσβάλλει τον ανθρώπινο οργανισμό. Κάθε χρόνο, περίπου 20.000 άτομα προσβάλλονται παγκοσμίως από τη νόσο. Ο αριθμός μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερος, γιατί σε ένα μεγάλο αριθμό ασθενών γίνεται λάθος διάγνωση, αν και η αιτία του πόνου είναι το τρίδυμο νεύρο τους. Το τρίδυμο νεύρο είναι ένα (κρανικό) νεύρο που χωρίζεται σε τρεις κλάδους: τον οφθαλμικό, τον κλάδο της άνω γνάθου και τον κλάδο της κάτω γνάθου. Κάθε κλάδος νευρώνει την αντίστοιχη περιοχή του προσώπου, όπως φαίνεται στη φωτο.

Κλινικά συμπτώματα της νευραλγίας του τριδύμου

Η νευραλγία του τριδύμου χαρακτηρίζεται από επεισόδια έντονου πόνου, που μπορεί να προσβάλει μία από τις τρεις περιοχές που νευρώνει το τρίδυμο νεύρο ή όλες τις περιοχές μαζί. Ο πόνος διαρκεί μερικά δευτερόλεπτα ή λεπτά, μπορεί να έρχεται σε παροξυσμούς ή να είναι συνεχής. Το σημείο του προσώπου που πάσχει είναι τόσο ευαίσθητο στον πόνο, που ακόμα και το παραμικρό άγγιγμα ή ακόμα και ένα μικρό φύσημα αέρα μπορεί να προκαλέσει την έναρξη της νευραλγίας. Στο 85% των περιπτώσεων, ο πόνος υπάρχει μόνο σε μία πλευρά του προσώπου. Η νευραλγία του τριδύμου μπορεί να αρχίζει από έναν από τους τρεις κλάδους του, αλλά με τα χρόνια να επεκταθεί και στους άλλους δύο κλάδους.

Αιτίες της νευραλγίας του τριδύμου

Οι νεώτερες απόψεις της σύγχρονης ιατρικής θεωρούν ότι η αιτία της νευραλγίας του τριδύμου είναι η καταστροφή της μυελίνης του νεύρου. Η μυελίνη είναι μία ουσία που περιβάλλει το νεύρο και το προστατεύει από τριβές ή μηχανικά τραυματικά ερεθίσματα. Θεωρείται ότι η καταστροφή της μυελίνης γίνεται από υπερτροφικά αιμοφόρα αγγεία, που συμπορεύονται με το τρίδυμο νεύρο και προκαλούν διαταραχή της μικροκυκλοφορίας των μικροσκοπικών αγγείων που περιβάλλουν το νεύρο.

Η θεραπεία της νευραλγίας του τριδύμου

Η δυτική ιατρική περιλαμβάνει τη χορήγηση φαρμάκων όπως το αντισπασμολυτικό καρβαμαζεπίνη (carbamarepine). Παράλληλα, είναι ενδεδειγμένη η χρήση του αναισθητικού λιδοκαΐνη (lidocaine) σε ενέσιμη μορφή. Επίσης προτείνεται η χρήση αντικαταθλιπτικών ή ισχυρών αναλγητικών, όπως η μορφίνη, όταν ο πόνος του ασθενή είναι πολύ έντονος. Έχει επίσης χρησιμοποιηθεί η χειρουργική αντιμετώπιση, σε ασθενείς που τα φάρμακα δεν δρουν. Συστήνεται η «καταστροφή» του νεύρου ώστε να σταματήσει ο πόνος. Διάφοροι τρόποι έχουν προταθεί για την καταστροφή του νεύρου, όπως η έκχυση glycerol που είναι ουσία διαβρωτική για το νεύρο. Δυστυχώς, καμία από τις παραπάνω θεραπείες δεν στερείται σοβαρών παρενεργειών. Η ομοιοπαθητική και ο βελονισμός, έχουν βοηθήσει σε αρκετές περιπτώσεις ασθενείς να απαλλαγούν από το βασανιστικό αυτό πόνο.
Θα αναφέρουμε παρακάτω ένα τέτοιο περιστατικό ενός νέου 18 ετών, ο οποίος εμφάνισε νευραλγία στο δεύτερο κλάδο του τριδύμου, μετά από τη θεραπεία «καταπίεσης» της ακμής του με λέιζερ: Τον Μάιο του 2012 εμφανίστηκε στο ιατρείο μου το 18χρονο αγόρι με την αιτιολογία νευραλγίας τριδύμου στην περιοχή της δεξιάς και αριστερής παρειάς (μάγουλα). Ο ασθενής μού είπε ότι ο πόνος που βίωνε ήταν πολύ έντονος, όταν εμφανιζόταν τα μάγουλά του ήταν σαν να έκαιγαν, αν και στην αφή ήταν κρύα. Ο πόνος αντανακλούσε «βαθιά μέσα στα οστά του κρανίου», των ζυγωματικών και κάτω από τα μάτια που δάκρυζαν συνεχώς από την ένταση του πόνου. Ο ασθενής χειροτέρευε με τον υγρό καιρό και την καταιγίδα. Ήταν ευαίσθητος στις αλλαγές του καιρού και πολλές φορές ο πόνος ερχόταν όταν έπλενε το πρόσωπό του με κρύο νερό, τη νύχτα ή μετά από ένα τυχαίο άγγιγμα π.χ. με την ξυριστική του μηχανή. Τα δόντια της άνω γνάθου τον πόναγαν αφόρητα κατά τη διάρκεια της κρίσης και είχε την ανάγκη να κλείνει το στόμα του, για να τα προστατέψει από την επαφή τους με τον κρύο αέρα.
Μετά από λεπτομερές οδοντιατρικό και ομοιοπαθητικό ιστορικό κατέληξα στο συμπέρασμα ότι η νευραλγία του εμφανίστηκε μετά από τη θεραπεία της ακμής του. Ο ίδιος ανέφερε ότι η ακμή του ήταν πολύ έντονη, με ενοχλητική φαγούρα και σπυράκια γεμάτα πύον, που εδράζονταν σε κατακόκκινη βάση. Η θεραπεία της ακμής είχε γίνει με λέιζερ. Η εξαφάνισή της ήταν αρκετά γρήγορη και ο ασθενής για αρκετό καιρό απολάμβανε το «καινούριο» του καθαρό πρόσωπο. Έξι μήνες μετά, άρχισε ο βασανιστικός νευραλγικός πόνος που τον οδήγησε στο ιατρείο μου.
Το φάρμακο που επιλέχτηκε ήταν το Mezereum. Χρειάστηκαν 40 μέρες και κάποιες επαναλήψεις του φαρμάκου, για να εξαφανιστεί ο νευραλγικός πόνος. Ένα μήνα μετά την εξαφάνιση του πόνου, η ακμή επανεμφανίστηκε. Ο ασθενής είχε πληροφορηθεί ότι κάτι τέτοιο θα γινόταν αν ο πόνος του ηρεμούσε. Μερικές δόσεις Calcarea sulphurica απάλλαξαν τον ασθενή μου από την ακμή του μέσα στους επόμενους 2 μήνες