Η πρόληψη της τερηδόνας κάτω από το πρίσμα της Κλασσικής και της Ομοιοπαθητικής ιατρικής

Τερηδόνα είναι η διάλυση του σμάλτου των δοντιών από τα οξέα του στόματος. Τα οξέα αυτά παράγονται από τη ζύμωση των τροφών από τα βακτήρια που υπάρχουν σε κάθε φυσιολογική στοματική κοιλότητα. Ο άνθρωπος του δυτικού πολιτισμού (βιομηχανικά ανεπτυγμένων χωρών) μαστίζεται από την τερηδόνα που αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα καταλήγει στην απώλεια των δοντιών.

Ένας βασικός παράγοντας για την εμφάνιση της νόσου είναι η διατροφή του ‘πολιτισμένου’ ανθρώπου με μεγάλη ποσότητα κατεργασμένων τροφών πλούσιων σε κατεργασμένους υδατάνθρακες (αποφλοιωμένο ρύζι, σοκολάτα, γλυκά, λευκό ψωμί, σνακ πλούσια σε ζάχαρη).

Είναι βασικό να αναφέρουμε ότι οι πρωτόγονοι πολιτισμοί με διαφορετικές διατροφικές συνήθειες στερούνται την εμφάνιση τερηδόνας. Η εμφάνιση της νόσου στους πολιτισμούς αυτούς άρχισε όταν ‘εκπολιτίστηκαν’ και στη διατροφή τους μπήκαν τροφές με κατεργασμένους υδατάνθρακες.

Κατά τη διάρκεια της ημέρας το σμάλτο των δοντιών (αδαμαντίνη)

1. φθείρεται λόγω της μάσησης των τροφών και της τριβής που αυτή συνεπάγεται

2. διαλύεται από τα οξέα του στόματος που παράγονται από τη ζύμωση των τροφών, οι οποίες παραμένουν στο στόμα μετά το τέλος της μάσησης. Όσο ο οργανισμός μέσω του σιέλου επισκευάζει ή αναπληρώνει το σμάλτο, που έχει διαλυθεί ή φθαρεί, τα δόντια είναι υγιή. Όταν όμως το ποσό του σμάλτου που χάνεται είναι μεγαλύτερο από αυτό που το σάλιο αναπληρώνει τότε έχουμε διάλυση των δοντιών. Η διάλυση των 2 κυρίως συστατικών που αποτελούν το σμάλτο- του φωσφόρου και του ασβεστίου -γεννάει την τερηδόνα. Η άσπρη επιφάνεια του δοντιού γίνεται μαλακή, μαυρίζει και το δόντι είναι ευαίσθητο στο γλυκό, το κρύο και το ζεστό.

Η κλασσική οδοντιατρική προτείνει τις παρακάτω λύσεις για την αντιμετώπιση της τερηδόνας:

α. την αποφυγή κατανάλωσης τροφής πλούσιας σε κατεργασμένους υδατάνθρακες και την αντικατάστασή τους με τροφές πλούσιες σε ακατέργαστους υδατάνθρακες (μαύρο ψωμί, σοκολάτα με λίγη ζάχαρη και φυτικές ίνες, φρούτα με πολλές ίνες κ.λ.π.). Τα τρόφιμα αυτά εκτός από τη θρεπτικής τους αξία καθαρίζουν τη στοματική κοιλότητα κατά τη μάσηση πχ μήλο, ανανάς.

β. τη χρησιμοποίηση προϊόντων (τσίχλα) που ρυθμίζουν την οξύτητα του στόματος αμέσως μετά τα μικρά ή τα μεγάλα γεύματα. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι η οξύτητα της στοματικής κοιλότητας αυξάνεται για 1-2 ώρες μετά τη μάσηση της τροφής. Αν μασήσουμε την ειδική τσίχλα αμέσως μετά το γεύμα, η οξύτητα αυτή διατηρείται σε φυσιολογικά επίπεδα και έτσι μειώνεται η διάλυση του σμάλτου.

γ. το σωστό βούρτσισμα των δοντιών που διδάσκεται από το θεράποντα οδοντίατρο. Για να διδαχθεί τη σωστή τεχνική του βουρτσίσματος ο ασθενής εκπαιδεύεται να βάφει τα δόντια με μια ειδική μη τοξική χρωστική και μετά να την αποκρίνει με την οδοντόβουρτσα χρησιμοποιώντας την κατάλληλη τεχνική βουρτσίσματος.

δ. την προληπτική έμφραξη των οπών και των σχισμών των δοντιών. Πολλοί ασθενείς έχουν δόντια με ανάγλυφη ανατομία στη μασητική επιφάνεια. Αλλάζοντας με άσπρα σφραγίσματα την ανατομία των δοντιών αυτών μπορούμε να μειώσουμε την κατακράτηση των τροφών στις ως άνω επιφάνειες.

ε. τη σκλήρυνση του σμάλτου με τη φθορίωση των δοντιών.

Φθορίωση από γενική οδό: ο ασθενής μέχρι τα δέκα του χρόνια, λαμβάνει φθόριο από το στόμα υπό τη μορφή δισκίων που απορροφούνται από τον οργανισμό, δεσμεύονται από τον υδροξαπατίτη που αποτελεί το κυρίως συστατικό του σμάλτου και το μετατρέπουν σε φθοριοαπατίτη. Ο φθοριοαπατίτης είναι περίπου 10 φορές πιο αδιάλυτος από τα οξέα του στόματος. Αυτός είναι ο λόγος που προτείνεται η φθορίωση του νερού ώστε όλοι μας να επωφεληθούμε από τη ευεργετική επίδραση του φθορίου στα δόντια που δεν είναι και τόσο ‘ευεργετική’ για τον υπόλοιπο οργανισμό όπως θα δούμε παρακάτω. Τοπική εφαρμογή φθοριούχων διαλυμάτων στη στοματική κοιλότητα. Το φθόριο δεσμεύεται μέσα σε 60΄΄ με τον υδροξαπατίτη του σμάλτου και τον μετατρέπει σε φθοριοαπατίτη.

Λίγα λόγια για το φθόριο:

Περίπου 2-6 γραμμάρια φθορίου περιέχονται συνήθως στο ανθρώπινο σώμα. Η συνολική ποσότητά του κατανέμεται στο αίμα (0.5ppm), στα οστά (1800-11.000ppm) και στους ιστούς (0.04ppm). Είναι ένα στοιχείο απαραίτητο για τον ανθρώπινο οργανισμό γιατί συμμετέχει στο σχηματισμό των δοντιών και των οστών. Πηγές πρόληψης φθορίου είναι το κρέας των πουλερικών, τα ψάρια και τα αυγά.

Η Ομοιοπαθητική αντιμετώπιση της τερηδόνας:

Η Ομοιοπαθητική σαν ολιστική επιστήμη, μπορεί να επέμβει στη γέννηση παιδιών με υγιή δόντια…πριν από τη γέννηση τους. Αυτό σημαίνει ότι ο έμπειρος Ομοιοπαθητικός μπορεί, παίρνοντας λεπτομερές ιστορικό στους γονείς που πρόκειται να φέρουν στον κόσμο το παιδί τους, να αξιολογήσει την ευαισθησία τους στην τερηδόνα και να τους συστήσει τη χρήση συγκεκριμένων Ομοιοπαθητικών φαρμάκων ώστε το παιδί που θα γεννηθεί να έχει δόντια υγιή και σωστά δομημένα (επαρκώς ενασβεστιωμένα) και σάλιο αρκετό και επαρκές από θρεπτικά για τα δόντια συστατικά. Όταν το παιδί γεννηθεί, μπορούμε με τη χορήγηση των καταλλήλων σκευασμάτων που συνήθως είναι calcarea carbonica, calcarea phosphorica, calcarea fluorica, calcarea silicea και phosphorous να δομήσουμε έναν έφηβο με καλής ποιότητας σκελετό και δόντια.

Προβλήματα από την υπερκατανάλωση φθορίου:

Η Ομοιοπαθητική εδώ και 60 χρόνια αναφέρει ότι η χρησιμοποίηση του φθορίου από γενική οδό (φθορίωση του νερού και χορήγηση δισκίων φθορίου στα παιδιά) μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες στη σωματική και ψυχοδιανοητική υγεία του ατόμου. Τα άτομα που λαμβάνουν φθόριο από γενική οδό για αρκετούς μήνες ή χρόνια, κινδυνεύουν να αναπτύξουν αντικοινωνική συμπεριφορά που ως χαρακτηριστικά έχει:

α) βαθιά αίσθηση του ανικανοποίητου σε όλα τα επίπεδα της ζωής

β) ανάπτυξη εξαιρετικά βίαιης και επιθετικής συμπεριφοράς (χούλιγκανς)

γ) απάθεια και αδιαφορία. Όπως για παράδειγμα ένα παιδί που του είναι αδύνατο να συνυπάρχει με τους συμμαθητές του είτε επειδή νιώθει μειονεκτικά, είτε επειδή θέλει να προκαλεί μόνιμα καυγάδες ή ένας ενήλικας που αλλάζει συνεχώς σεξουαλικούς συντρόφους, δεν βιώνει ποτέ την αγάπη, νιώθει μέσα του τεράστιο συναισθηματικό κενό, το οποίο προσπαθεί να αναπληρώσει με το σεξ και τη συσσώρευση πλούτου και εξουσίας με οποιονδήποτε τρόπο (άτομα που πατάνε ‘επί πτωμάτων’).

δ) τάση για υπερκατανάλωση υλικών αγαθών.

ε) τάση για υπερκατανάλωση εφορικών ουσιών όπως αλκοόλ και ναρκωτικά.

Η χρόνια δηλητηρίαση όμως από το φθόριο έχεις και τις παρακάτω σωματικές επιπτώσεις:

α) μετατροπή των συνδετικών ινών του οργανισμού σε ελαστικές. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένα μέρος από τις συνδετικές ίνες που στηρίζουν τις αρθρώσεις και το σκελετό μετατρέπονται σε ελαστικές και ο ασθενής εμφανίζει συχνές μετατοπίσεις των αρθρώσεων του πχ, εξάρθρωση των άκρων ποδιών μετά από γυμναστική, μετατοπίσεις σπονδύλων, εξαρθρώσεις της ωμοπλάτης μετά από το σήκωμα μικρών βαρών.

β) διαταραχή του μεταβολισμού των οστών με συνέπεια την οστική αραίωση (οστά εύθραυστα που σπάνε εύκολα και δύσκολα επουλώνονται) ή την οστική πύκνωση (αγκυλωτή σπονδυλαρθρίτιδα).

γ) παρεμβολή στο σχηματισμό των δοντιών με δημιουργία δοντιών ανώμαλου σχήματος και χρώματος.

δ) συσσώρευση στους αδένες του σώματος και στα αγγεία: στο θυρεοειδή αδένα με συνέπεια αργή σωματική ανάπτυξη και τάση για διανοητική καθυστέρηση (παιδιά πολύ κοντά για την ηλικία τους), στην υπόφυση όπου παρουσιάζεται ατροφία, στο συκώτι όπου παρουσιάζεται λιπώδης εκφύλιση – κίρρωση, στο τοίχωμα των φλεβών και των σπλάχνων όπου προκαλείται χαλάρωση και πτώση (κιρσοί, αιμορροΐδες, ανευρύσματα κ.λ.π.) και στα λεμφικά γάγγλια.

Δυστυχώς όλα αυτά έχουν αρχίσει να γράφονται εδώ και 70 χρόνια στον ειδικό ιατρικό τύπο άλλα χώρες όπως η Αμερική εφαρμόζουν εδώ και 50 χρόνια την υποχρεωτική φθορίωση του νερού, οι παιδίατροι μοιράζουν γενναιόδωρα παστίλιες φθορίου και οι εταιρίες πρόληψης της τερηδόνας διαφημίζουν φθοριούχα διαλύματα για μικρά παιδιά και για ενήλικες χωρίς να τους προειδοποιούν για τις καταστροφικές συνέπειες της χρόνιας κατάποσης ενός τέτοιου προϊόντος.

Σαν γενικό συμπέρασμα μπορεί κανείς να νιώθει ασφαλής με την τοπική εφαρμογή φθοριούχου οδοντόκρεμας αρκεί να μην την καταπίνει και να ξεπλένει καλά το στόμα του μετά το βούρτσισμα. Αλλά δεν πρέπει να λαμβάνει φθόριο από γενική οδό (φθοριούχο αλάτι, νερό ή παστίλιες φθορίου) γιατί κινδυνεύει από χρόνια δηλητηρίαση με καταστροφικές συνέπειες στην ψυχοσωματική του ισορροπία. Επειδή στα μικρά παιδιά που χρησιμοποιούν φθοριούχες οδοντόκρεμες δεν μπορούμε να ελέγχουμε αν καταπίνουν έστω και μικρό ποσοστό από αυτές, η χρήση τους πρέπει να αποφεύγεται. Θεωρούμε πιο ασφαλές να κάνουν 2-3 φορές το χρόνο φθορίωση στον οδοντίατρο με ειδικά gel φθορίου.